Манж Чин улсаас бүх Монголыг эзлэн авах гэсэн түрэмгий бодлогыг эцсээ хүртэл эсэргүүцсэн цогтой тэмцэгч Ойрадын Галдан /1644-1697/-гийн хамтран зүтгэгч нь Монгол эх орон, газар шорооныхоо төлөө амь биеэ үл хайрлан явсан түүх домгийн эзэн болсон Ану байсан юм. 1671 оны орчим Зүүнгарын хаант улсын хаан ширээг залгамжлагч Сэнгэ алагдаж, түүний орыг дүү Галдан авч, ахын бэлбэсэн хатан Ануг гэргий болгон суужээ. Далай лам түүнд «Бошогт» цол өргөмжилсөн тул Галдан Бошгот хаан хэмээн олноо алдаршсан. Энэ тухай түүх сурвалжид тэмдэглэснээс үзвэл: “Галдан өөрийн эх Юм-Агийн зөвлөснөөр А...

Шууд холбоос

Мандухай сэцэн хатан нь Түмэд аймгийн Энхүд овогтон Цоросбай Төмөр хэмээх хүний охин болж 1448 оны шар луу жил төржээ. Мандухай айлын ганц охин байсан тул эрх танхи өсчээ. Ааваараа монгол бичиг заалгаж, уншиж бичиж сурсны дээр морь унаж, нум сум харваж чаддаг болжээ. Мандуул хаан удам залгах үргүй тул 40 нас гарсан хойноо 17 настай Мандухайг 1465 онд бага хатнаа болгон авсан аж. Мандухай дургүй байсан боловч ёсыг даган хатан нь болжээ. Мандухай гоо үзэсгэлэн төгс, төрөлхийн сэцэн сэргэлэн байсан тул Мандухай сэцэн хатан гэж хүмүүс түүнийг хүндэтгэн дууддаг байжээ. 1467 онд Мандуул хаан нас ...

Шууд холбоос

Хулан хэдий арван наймтай ч эцгийн гэрт эрх танхи өссөн дураар омголон зантай, хол ойрыг ухан бодох чадвартай сэргэлэн бүсгүй байв. Тиймдээ ч мэргэд аймгийг нөмрөн ирэх аюулыг мэдэрч, басхүү эцэг өвгөдийн муйхар эсэргүүцлийн уршгаар алагдан үгүй болохыг хүсэхгүй байлаа. Хамгийн гол нь тэр үл танигч Тэмүжин гэгчтэй хамт тал нутагт цоо шинэ амьдрал, цоо шинэ цаг үе ирж байгааг Хулан заяaтай залуу хүний ёсоор ойлгож мэдэрсэн явдал юм. Мэргэдүүд Тэмүжинтэй сөрөн байлдах бэлтгэлээ базааж, шивээ хороо байгуулсаар байхад Хулан эцэг Дайр Үсэндээ нэгэн зүйлийг гуйж, сүүлдээ шаардав. Дайр Үсэн эхэндээ ...

Шууд холбоос

Бөртэ хатан нь 1161 онд Хонгирад аймгийн Дайсэцэн гийн ганц охин болж төржээ.1171 онд Есүхэй баатар Тэмүжин г дагуулан Хонгирад аймаг луу бэр гуйхаар явжээ тэгтэл замд үзэгслэн төгөлдөр ухаан саруул үг хэл хурц охин тааралдан өөрийн гэрт аваачихад Дайсэцэн урд шөнө би цагаан шонхор шувуу нар,сарыг атган гэрийн тооноор авчирж байна гэж зүүдэлсэн тэр шонхрын авчирсан зүйл бол та 2 бөлгөө хэмээжээ.Есүхэй болон Тэмүжин Дай сэцэний гэрт хоноод маргааш нь охиныг гуйхад, Дай сэцэн өгүүлрүүн:Олон удаа гуйлгаж өгвөл эрхэмлэгдэх, цөөн удаа гуйлгаж өгвөл доромжлогдох гэдэг боловч, охин хүний заяа,...

Шууд холбоос